Monday, December 15, 2025

Fact Check

बाह्रमासे फूलले क्यान्सर निको पार्छ ? केमोथेरापीकै काम गर्ने दाबी 

banner_image

Claim

image

Fact

image

सामाजिक संजालमा एउटा स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित जानकारीसहितको सामग्री फेला परेको छ । उक्त सामग्रीमा रहेको भिडियोमा एउटा फूलको बोटको दृश्य देखिन्छ । उक्त फूलको पात सेवन गर्दा क्यान्सर र सुगर रोग सन्चो हुने दाबी गरिएको छ । 

Tika Ram Budathokiनामक फेसबुक पेजमा पोस्ट गरिएको उक्त भिडियोमा बाह्रमासे फूल (मेडागास्कर पेरिविंकल)को दृश्य देखाइएको छ र त्यहाँ एक व्यक्तिले बाह्रमासे फूलको पाल खाँदा क्यान्सर र सुगर निको हुने दाबी गरिएको छ । भिडियोमा भनिएको छ- ‘यसको सेवनले क्यान्सर रोगीको लागि केमोथेरापी जस्तै काम गर्छ ।’

भिडियो पोस्ट गर्दा लेखिएको स्ट्याटसमा पनि सोही दाबी दोहोर्‍याइएको छ । उक्त स्ट्याटसको एउटा अंश यस्तो छ,‘क्यान्सर र सुगरको आगनमै हुने घरेलु औषधी खाने बिधी ।’

समग्रमा भन्ने हो भने बाह्रमासे फूल (मेडागास्कर पेरिविंकल)ले मधुमेह र क्यान्सर निको पार्ने दाबी उक्त सामग्रीमा गरिएको छ । यस विषयमा तथ्यजाँच गर्दा हामीले उक्त दाबी आधा सत्य भएको पायौँ ।

यसले क्यान्सर र सुगर निको पार्छ ?

बाह्रमासे फूल (मेडागास्कर पेरिविंकल), जसलाई केथरीनथस रोज पनि भनिन्छ । नेपालमा पनि विभिन्न भूभागमा यसलाई अगल-अलग नामले चिनिन्छ । एउटा नाम अलि बढी चर्चित भएकाले हामीले यस सामग्रीमा यसलाई बाह्रमासे फूल नै भनेका छौँ । यो एक फूल फुल्ने बोट हो जुन एपोकिनेसी परिवारसँग सम्बन्धित छ ।

बाह्रमासे फूलको बिरुवा एक सजावटी र औषधीय गुण भएको बिरुवा हो । जसलाई मधुमेह र क्यान्सर को उपचार को लागी प्रयोग गरिन्छ ।

२०१३ मा प्रकाशित एउटा अनुसन्धान हामीले फेला पारेका छौँ, जसमा भनिएको छ कि बाह्रमासे फूलको बोटमा विन्का एल्कालोइड भनिने रासायनिक यौगिक रहेको हुन्छ जो मधुमेहको उपचार र क्यान्सरसँग लड्न प्रयोग गरिन्छ ।अर्कोतर्फ rxlist.com मा प्रकाशित लेखमा बाह्रमासे फूल वा यसको विरुवालाई सेवन गर्दा हानिकारक हुने बताइएको छ ।

बाह्रमासे फूल र विरुवामा पाइने विन्का एल्कालोइड्सको सेवनले वाकवाकी लाग्ने, बान्ता हुने, कपाल झर्ने, श्रवणशक्ति गुम्ने, चक्कर लाग्ने, रगत बग्ने, स्नायु समस्या, कलेजोमा क्षति, रगतमा चिनीको मात्रा कम हुने र मृत्युसमेत हुन सक्छ ।

यूएस फूड एन्ड ड्रग एडमिनिस्ट्रेशन (एफडीए) ले विभिन्न स्वास्थ्य अवस्थाहरूको उपचार गर्नका लागि केही भिन्का एल्कालोइडहरू स्वीकृत गरेको छ तर सुरक्षा चेतावनी पनि जारी गरिएको छ । एफडीए ले विन्का एल्कालोइड्सलाई सिधैँ नसामा राख्न सिफारिस गरेको छ ।

निष्कर्ष

बाह्रमासे फूलको बोटमा औषधीय गुणहरू हुन्छन् जुन केही निश्चित अवस्थामा मधुमेह र क्यान्सर रोगविरुद्ध प्रभावकारी पनि हुन्छन् तर यस बिरुवालाई स्वास्थ्यकर्मीको निर्देशनमा मात्र उपभोग गर्नुपर्छ ।

नतिजा : आंशिक सत्य 

हाम्रा स्रोतहरू 

pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

rxlist.com

Fda.gov


(This article is published in collaboration with THIP Media)


तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे अनुसन्धान, खोज वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई ‌सम्पर्क गर्ने इमेल ठेगाना हो: checkthis@newschecker.co 


image
If you would like us to fact check a claim, give feedback or lodge a complaint WhatsApp us at +91-9999499044 or email us at checkthis@newschecker.in​. You can also visit the Contact Us​ page and fill the form.
Newchecker footer logo
Newchecker footer logo
Newchecker footer logo
Newchecker footer logo
About Us

Newchecker.in is an independent fact-checking initiative of NC Media Networks Pvt. Ltd. We welcome our readers to send us claims to fact check. If you believe a story or statement deserves a fact check, or an error has been made with a published fact check

Contact Us: checkthis@newschecker.in

841

Fact checks done

FOLLOW US
imageimageimageimageimageimageimage